Əgər əvvəllər imtahanlarda "şparqalka"dan istifadə işə yarayırdısa, müasir dövrdə onları sürətlə texnoloji vasitələr əvəzləyir. Təəssüf ki, texnoloji əsaslı fırıldaqçılığın miqyası müəyyən bir akademik səviyyə və ya sahə ilə məhdudlaşmır. Bu, dünyanın hər yerində orta məktəblərdə, kolleclərdə və universitetlərdə geniş yayılıb. Hazırda dünyada imtahanlarda texnologiya əsaslı fırıldaqçılığı müəyyən etmək və qarşısını almaq, hamı üçün ədalətli və bərabər təhsil mühiti təmin etməkdən ötrü imkanlar araşdırılır.

Bu yaxınlarda bizim ölkəmizdə baş verən hadisə də cəmiyyəti şoka salıb. Bəs bu cür xoşagəlməz halların qarşısını almaq imkanları nə dərəcədə realdır?

Son.az mövzu ilə bağlı "Kaspi" qəzetinin məqaləsini təqdim edir:

"Əgər o abituriyentlər bilsələr ki..."

Pedaqoji elmlər doktoru, professor Fərrux Rüstəmovun sözlərinə görə, əvvəllər də imtahan proseslərində belə hallar baş verib: "İşbazlar həmişə olub və gələcəkdə də olacaq. Amma təbii ki, belə halların qarşısı mütləq alınmalıdır. Bunun üçün profilaktik tədbirlər görülməlidir. Dövlət İmtahan Mərkəzi ayrı-ayrı abituriyentlərin diqqətinə çatdırmalıdır ki, məlumat bazasında onların bütün imtahan nəticələri yerləşdirilib. 11 il müddətində oxumayıb, yaxşı olmayan nəticələr göstərən biri qəbul imtahanlarında 500-600 bal toplayırsa, bu, təbii ki, şübhə doğuracaq. Nəticələr də dərhal yoxlanılacaq. Əgər abituriyentlər bilsələr ki, gələcəkdə belə hallara yol verənləri nə gözləyir, onda bu yola əl atmazlar. İmtahanlardan qabaq hər bir abituriyentə "İmtahan prosesində qeyri-qanuni hər hansı vasitədən istifadə edərsinizsə, bu, bizim tərəfimizdən aşkar olunacaq və ciddi şəkildə cəzalandırılacaqsınız" məzmununda SMS göndərilməlidir".

Professorun fikrincə, bu məzmunda məktəb direktorları ilə DİM rəhbərliyinin görüşünün keçirilməsi də yaxşı olar: "Məzunlar dərk etməlidirlər ki, bu yol uğurlu deyil. Cəmiyyəti də bu barədə məlumatlandırmaq lazımdır. İnsanlar anlamalıdırlar ki, bu, həmin abituriyentin, onun ailəsinin, bütövlükdə cəmiyyətin faciəsinə gətirib çıxara bilər". F.Rüstəmov hesab edir ki, bu cür saxtakarlıqla məşğul olanların ciddi cəzası olmalıdır: "Belə hadisəni ictimailəşdirmək lazımdır ki, valideynlər də nəticə çıxarsınlar. Saxta yoldan istifadə edən abituriyentlərə 3-5 il ali məktəblərə sənəd verməyə qadağa qoymaq lazımdır. Onlar cəzalanmalıdırlar ki, başqalarına dərs olsun. Abituriyentlər bilməlidirlər ki, bu gün diplom almaq şərt deyil. Diploma görə heç kəsi işə götürmürlər. Sabah universitetdə, işə düzəlmək istəyəndə yenidən imtahan verməlisən və onda da yalanın üzə çıxacaq. Ortada isə işbazlar qazanmış olacaq".

"Bu cür hallar tələbələri həvəsdən salır"