Çipsdən niyə imtina etmək lazımdır? Kardioloqlar açıqladı


Digərləri 08 Dek 2025 08:00:00 89 0

Çipsdən niyə imtina etmək lazımdır?  Kardioloqlar açıqladı

Kardioloqların fikrincə, gün ərzində sağlam qəlyanaltılar istifadə etmək artıq çəkinin və ürək xəstəliklərinin qarşısını almağa kömək edir. Lakin nəyin yeyilməsi xüsusilə önəmlidir. 

Son.az xəbər verir ki, "Parade" nəşri üçün danışan kardioloqlar xəstələrinə uzaq durmağı tövsiyə etdikləri qəlyanaltını açıqlayıblar - həmin məhsul çipslərdir.

Kardioloq Cek Vulfson qeyd edir ki, çipslər adətən ürək problemlərinə səbəb olan eyni maddələri özündə cəmləşdirir.

Kolumbus Batist də bunu təsdiqləyir və bildirir ki, kartof çipsləri yüksək yağ tərkibinə və yüksək temperaturda bişirildikdə yaranan akrilamidin çoxluğuna görə xüsusilə zərərlidir. Tədqiqatlar akrilamidi ürək-damar xəstəlikləri ilə əlaqələndirir. O vurğulayır ki, qarğıdalı çipsləri nisbətən daha az zərərli olsa da, bütün çipslər çox emal olunmuş məhsullar qrupuna daxildir və ürək-damar riskini artırır, ona görə də çox nadir hallarda istehlak edilməlidir.

Çipslərin ürək sağlamlığına zərərinin səbəbləri

1. Çipslər zərərli yağlar ehtiva edir

Doktor Batistin sözlərinə görə, çipslər ilk növbədə yüksək doymuş yağ tərkibinə görə ürək üçün zərərlidir. Bu yağlar LDL xolesterolunu yüksəldir. 

Amerika Kardiologiya Assosiasiyası gündəlik kalorinin 6%-indən azının doymuş yağlardan ibarət olmasını tövsiyə edir. Məsələn, "Lays Potato" çipslərinin bir porsiyasında 1,5 qram doymuş yağ - 2000 kalorilik rasionun 11%-i - və 10 qram ümumi yağ mövcuddur.

2. Çipslər rafinə olunmuş nişasta ilə zəngindir

Vulfson xəbərdarlıq edir ki, çipslərin kartofdan, qarğıdalıdan və ya dənli bitkilərdən hazırlanmasından asılı olmayaraq, nişasta çox sürətlə şəkərə parçalanır. Bu da qanda şəkər və insulin səviyyəsinin kəskin artmasına səbəb olur, bel və qarın nahiyəsində piylənməni artırır, həmçinin triqliserid səviyyəsini yüksəldir - bu isə ürək xəstəliklərinin ən əsas göstəricilərindəndir.

3. Çipslərdə çoxlu duz və digər əlavə maddələr var

Doktor Vulfson bildirir ki, rafinə olunmuş nişasta və zədələnmiş yağlarla birlikdə çipslərdəki duzun qan təzyiqinə və bədəndə maye yığılmasına təsiri, bütöv məhsullarda mövcud olan təbii duzun təsirindən tamamilə fərqlənir.

Bir porsiya kartof çipsində təxminən 140 milliqram natrium - Amerika Kardiologiya Assosiasiyasının tövsiyə etdiyi gündəlik normanın 7%-i - ola bilər.

Bişmiş çipslər daha faydalıdırmı?

Doktor Batist açıqlayır ki, bişmiş çipslər qızardılmışlara nisbətən bir qədər daha faydalıdır, çünki daha az yağ, akrilamid və kalori ehtiva edir. Lakin yenə də onları yüksək rafinə edilmiş karbohidrat və duz tərkibli, lakin az lifli və az qidalı məhsul adlandırır.

Çipsləri tamamilə yemək olmaz?

Vulfson deyir ki, çipsləri həftədə bir dəfə və ya daha az istehlak etmək qəbul ediləndir. "Əgər kimsədə yüksək qan təzyiqi, yüksək triqliserid, insulin müqaviməti, piylənmə və ya ürək-damar xəstəlikləri varsa, mən onların çipsi daha da az yeməsini tövsiyə edirəm. Belə hallarda orqanizm onsuz da iltihab və şəkər səviyyəsi ilə mübarizə aparmaqda çətinlik çəkir", deyə kardioloq bildirir.

Doktor Batist isə insanların porsiya ölçüsünə diqqət etməli olduğunu xatırladır - təxminən 15 ədəd çips. Onları tərəvəz və ya zülal tərkibli souslarla birlikdə yemək lifin artmasına, toxluq hissinin yaranmasına və çox yemək istəyinin azalmasına kömək edir.

Yaşı 5dən az olan uşaqlara diqqət  Təhlükə var like
  • 08 Dek 07:00  
Digərləri Yaşı 5dən az olan uşaqlara diqqət Təhlükə var

Son illər dünyada uşaq ölümlərinin sayı artıb. Bu qorxunc tendensiya erk

arrow Ətraflı
Hava təmizləyicisi almağa dəyərmi?  Mütəxəssis like
  • 08 Dek 06:06  
Digərləri Hava təmizləyicisi almağa dəyərmi? Mütəxəssis

Artan hava çirkliliyi və mənzildə hava keyfiyyəti ilə bağlı narahatlıql

arrow Ətraflı
Qatıq suyunu atmayın  tamam başqa faydası var imiş like
  • 08 Dek 05:05  
Digərləri Qatıq suyunu atmayın tamam başqa faydası var imiş

Qatığın qapağını açdıqda üzərində toplanan sarımtıl suyu çox vaxt

arrow Ətraflı
Tualet fırçasına bir az vurun, sürtün – ərp ləkələri dərhal yox olur like
  • 08 Dek 04:04  
Digərləri Tualet fırçasına bir az vurun, sürtün – ərp ləkələri dərhal yox olur

Sərt suyun istifadə olunduğu bölgələrdə tualetlərdə yaranan ərp izlər

arrow Ətraflı
Əsl insan beynindən hazırlanan kompüterlər gəlir like
  • 08 Dek 03:03  
Digərləri Əsl insan beynindən hazırlanan kompüterlər gəlir

Ənənəvi süni intellektin imkanlarının yavaş-yavaş tükənməyə doğru g

arrow Ətraflı
Yeni alınan paltarları geyinməzdən əvvəl yumaq lazımdır? like
  • 08 Dek 02:02  
Digərləri Yeni alınan paltarları geyinməzdən əvvəl yumaq lazımdır?

Yeni paltarlardan xəstəlik keçməsi çox nadir hallarda baş versə də, müt

arrow Ətraflı
İlan dili, qara gözlər və...   “Vampir” qızın ən çox bu nayihəsinə baxırlar like
  • 08 Dek 01:15  
Digərləri İlan dili, qara gözlər və... “Vampir” qızın ən çox bu nayihəsinə baxırlar

Orilan Böyük Britaniyada ən çox döyməyə sahib qadınlardan biridir. O, t

arrow Ətraflı
Ömründə yalnız bir dəfə çiçək açan ağac: 80 ildən bir baş verən möcüzə like
  • 08 Dek 01:01  
Digərləri Ömründə yalnız bir dəfə çiçək açan ağac: 80 ildən bir baş verən möcüzə

Cənubi Hindistan və Şri-Lankaya məxsus talipot palmyeləri dünyada ən qeyr

arrow Ətraflı
Göyərçin hara uçacağını necə bilir?  Alimlər qulağında görün nə tapdı like
  • 08 Dek 00:46  
Digərləri Göyərçin hara uçacağını necə bilir? Alimlər qulağında görün nə tapdı

Bir əsrdən çoxdur ki, elm adamları göyərçinlərin və ümumiyyətlə quş

arrow Ətraflı
London hava limanında qarşıdurma like
  • 08 Dek 00:33  
Dünya London hava limanında qarşıdurma

Londonun Hitrou hava limanında çamadan oğurluğuna cəhd zamanı avtomobil pa

arrow Ətraflı
“Bir il keçib, hələ də Azərin ölümünü qəbullana bilmirəm” like
  • 08 Dek 00:30  
Şou-biznes “Bir il keçib, hələ də Azərin ölümünü qəbullana bilmirəm”

Aktyor Nicat Rəhimov mərhum dostu Azər Baxşəliyevlə bağlı duyğusal payl

arrow Ətraflı
Soyqırımdan qaçıb, dünyanı özünə heyran etdi  FOTO like
  • 08 Dek 00:25  
Digərləri Soyqırımdan qaçıb, dünyanı özünə heyran etdi FOTO

Sudanlı model Anok Yai prestijli mükafata layiq görülüb.

arrow Ətraflı
Günün qoroskopu: Axşama doğru xoş xəbər alacaqsınız like
  • 08 Dek 00:01  
Digərləri Günün qoroskopu: Axşama doğru xoş xəbər alacaqsınız

Son.az 8 dekabr 2025-ci il üçün günün ulduz falını təqdim edir:

arrow Ətraflı
Almaniya yaxın zamanda Fələstini dövlət kimi tanımağı planlaşdırmır like
  • 07 Dek 23:51  
Dünya Almaniya yaxın zamanda Fələstini dövlət kimi tanımağı planlaşdırmır

Rəsmi Berlin Fələstinin dövlət statusunun tanınmasına hələ hazır olmad

arrow Ətraflı