Müharibə təkcə Ukraynanın xəritəsini deyil, onun ekosistemlərini də yenidən formalaşdırır. Məhv edilmiş meşələr, meşə yanğınları və baxımsızlıq zərərvericilər üçün ideal şərait yaradıb.

Son.az xəbər verir ki, ukraynalı entomoloq, Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru Serhii Hlotov RBC-Ukrayna portalına müsahibəsində müharibənin həşərat dünyası üçün mümkün nəticələrindən danışıb.

Müharibənin həşəratlara təsiri nə ola bilər?

Hlotovun sözlərinə görə, müharibənin həşərat aləminə tam təsirini qiymətləndirmək hələlik mümkün deyil, çünki alimlər ən çox zərər görmüş bölgələrə daxil ola bilmirlər.

"Ancaq artıq indidən deyə bilərik ki, Rusiya silahlı təcavüzü nəticəsində təbii ekosistemlərin məhv edilməsinin nəticələri təkcə bizə deyil, bütün Avropa və Asiyaya təsir edəcək - bu, nəinki bizim, hətta nəvələrimizin nəvələri tərəfindən də müşahidə ediləcək və öyrəniləcək", - deyə entomoloq bildirib.

O əlavə edib ki, Luqansk vilayətində meşə zərərvericilərinin - qabıq böcəkləri, uzunbuynuz böcəklər və zərgər böcəklərinin - populyasiyasında sıçrayışlar baş verəcək. Bu həşəratlar məhv edilmiş meşə ərazilərində artır, çünki ölü və ya ölməkdə olan ağaclarda çoxalırlar.

"Meşələr nə qədər çox yansa, o qədər çox zərərverici ilə yoluxar. Belə şəraitdə onların təbii düşmənləri yoxdur, buna görə də çoxalma sürətləri çox yüksək olur. Üstəlik, bu meşələrdə yaşayan və sürfələrlə qidalanaraq zərərvericiləri tənzimləyən quşlar da artıq yoxdur. Beləliklə, bu həşəratlar kütləvi şəkildə çoxalaraq sağlam ərazilərə yayıla bilər", - deyə alim izah edib.

İqlim dəyişikliyi, yoxsa insan fəaliyyəti - hansının təsiri daha çoxdur?

Hlotov həmçinin qeyd edib ki, həşəratların zərər görməsinin əsas səbəbi insan fəaliyyətidir.

"Bütün iqlim dəyişiklikləri yalnız insan fəaliyyəti nəticəsində baş verir: karbon emissiyaları, təbii resursların çıxarılması, onların emalı və atmosferə buraxılması. Planetdə heç bir başqa orqanizm ətraf mühitə insan qədər zərər verməyib. Bu dəyişikliklər şübhəsiz ki, bizə, bitkilərə və həşəratlara təsir edir", - deyə entomoloq vurğulayıb.

Həşəratlara təsir edən ən vacib amil onların təbii yaşayış mühitlərinin məhv edilməsidir - bu zaman yerli həşərat populyasiyalarının 90%-ə qədəri yox ola bilər.

"Ən dəhşətlisi həşəratların təbii biotoplarının məhv edilməsidir: qoca meşələrin, qamışların yandırılması. Yalnız bir hektar yanmış torpaqda milyonlarla pup (həşərat pupaları) məhv ola bilər ki, bu da biomüxtəlifliyin bərpasına kömək etmir", - deyə Hlotov qeyd edib.

P.S. Ukraynada davam edən müharibə təkcə insanlar üçün deyil, həm də təbiət üçün uzunmüddətli və dərin nəticələr doğurur. Məhv edilən ekosistemlər təkcə Ukraynanın deyil, bütün regionun ekoloji sabitliyini təhlükə altına alır. Hətta müharibə dayansa belə, bu təbiət itkilərinin bərpası onilliklər çəkə bilər.

Kənan Son.az