"ChatGPT" necə işləyir? Süni intellektin insan kimi danışmasının sirri


Digərləri 02 May 2025 06:06:00 79 0

"ChatGPT" necə işləyir?  Süni intellektin insan kimi danışmasının sirri

 "ChatGPT", "DeepSeek", "Gemini" və "Grok" kimi süni intellekt chatbotları son dövrlərin ən çox müzakirə olunan texnologiyaları arasında yer alır. İstifadəçilər bu alətlərin necə işlədiyini və niyə bu qədər ağıllı göründüyünü tez-tez soruşurlar. Əslində isə, bu sistemlərin arxasında insan beynini təqlid edən mürəkkəb, amma maraqlı bir proses dayanır.

Bu xəbəri də oxu: Lerikə qar yağdı

Son.az xəbər verir ki, hər şey 2016-cı ildə "Google" mühəndislərinin "Google Translate"i təkmilləşdirmək istəyilə başlayıb. Məqsəd maşınların sözləri tək-tək deyil, bütün cümlə kontekstində başa düşməsini təmin etmək idi. Çünki, məsələn, "işıq" sözü kontekstdən asılı olaraq fərqli mənalar verə bilər.

Süni intellektlər insan beynindən ilhamlanaraq işləyir. İnsan beyni 86 milyard neyron və bu neyronlar arasında trilyonlarla əlaqə ilə fəaliyyət göstərir. Biz hər dəfə yeni bir şey öyrəndikdə, bu əlaqələr dəyişir. Süni neyron şəbəkələri də eyni prinsipə əsaslanır - lakin rəqəmsal şəkildə.

Maşınlara bir sözün mənasını öyrətməyin yolu isə onu kontekstə yerləşdirməkdir. Yəni bir sözün ətrafındakı sözləri də nəzərə alaraq mənanı müəyyən etmək.

"Google" mühəndisləri bu problemi həll etmək üçün "diqqət"  adlı bir mexanizm hazırladılar. Bu sistem maşının hansı sözlərin daha vacib olduğunu başa düşməsini təmin edir. Sonra isə bu texnologiyanın təməlində duran "transformer" modeli yaradıldı.

Buradan etibarən ChatGPT kimi modellər milyonlarla kitab, veb sayt, forum yazısı və sosial media paylaşımını "oxumaqla" öyrədilir. Onlar bu məlumatlardan hansı sözün hansı sözlə bir yerdə istifadə edildiyini öyrənirlər. Bu prosesi "dilin statistik öyrənilməsi" adlandırmaq olar.

Modelə natamam cümlə verilir və ondan növbəti sözü tapmaq tələb olunur. Doğru cavablar üçün mükafat, yanlış cavablar üçün isə "cəzalar" tətbiq edilir. Bu üsula möhkəmləndirmə öyrənməsi deyilir.

Xərçəng, diabet, infarkta səbəb olan maddə tapıldı  Hər evdə var like
  • 02 May 05:05  
Digərləri Xərçəng, diabet, infarkta səbəb olan maddə tapıldı Hər evdə var

Yeni elmi araşdırma plastik məhsullarda geniş şəkildə istifadə olunan ft

arrow Ətraflı
Pul maqneti  Pul cəlb edən pulqabını necə seçməli? like
  • 02 May 04:04  
Digərləri Pul maqneti Pul cəlb edən pulqabını necə seçməli?

Pulqabı almaq, göründüyü qədər sadə bir iş deyil. Bu alışın vaxtı v

arrow Ətraflı
2544 yaş aralığında olanlar üçün təhlükə : Gecə yatarkən... like
  • 02 May 03:03  
Digərləri 2544 yaş aralığında olanlar üçün təhlükə : Gecə yatarkən...

25-44 yaş arasında infarkt nisbəti koronavirusla birlikdə 30 faiz artıb.

arrow Ətraflı
Bu üç qida sizi daha ağıllı edəcək like
  • 02 May 02:02  
Digərləri Bu üç qida sizi daha ağıllı edəcək

"Zehni performansı artırmağın qızıl üçlüyü balıq, qoz və yumurt

arrow Ətraflı
28 övladı , 250dən çox nəvəsi var  "Ölmək istəyirəm amma ölə bilmirəm" like
  • 02 May 01:01  
Digərləri 28 övladı , 250dən çox nəvəsi var "Ölmək istəyirəm amma ölə bilmirəm"

Türkiyənin Batman vilayətində, Kozluk rayonunun Geçitaltı kəndində yaşa

arrow Ətraflı
Bu şəxslərin həbs cəzası hesablanmayacaq like
  • 02 May 00:25  
Digərləri Bu şəxslərin həbs cəzası hesablanmayacaq

Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun Fərhad Abdullayevin sədrliyi ilə növbə

arrow Ətraflı
"Zəlzələdə uşaqları çağırdım, Ceyhun yadıma da düşmədi" like
  • 02 May 00:13  
Şou-biznes "Zəlzələdə uşaqları çağırdım, Ceyhun yadıma da düşmədi"

Müğənni İradə İbrahimova bir neçə gün əvvəl Türkiyədə 6,2 bal güc

arrow Ətraflı
Günün qoroskopu: Realist olun like
  • 02 May 00:01  
Digərləri Günün qoroskopu: Realist olun

Milli.Az dünyanın nüfuzlu və məşhur ulduz falları portalları "Horoscope"

arrow Ətraflı
Elza: “Onlar polis idarəsində məndən üzr istəyiblər” like
  • 01 May 23:48  
Şou-biznes Elza: “Onlar polis idarəsində məndən üzr istəyiblər”

"ATV kanalı ilə məhkəməmiz davam edir. Bundan sonra belə edəcəyəm.

arrow Ətraflı
"Skype" bu tarixdə bağlanacaq like
  • 01 May 23:37  
Digərləri "Skype" bu tarixdə bağlanacaq

"Skype" platforması mayın 5-də bağlanacaq.

arrow Ətraflı
Məşhur türk serialı final edir like
  • 01 May 23:23  
Şou-biznes Məşhur türk serialı final edir

Türkiyənin məşhur "Şakir Paşa ailesi: Mucizeler ve skandallar" s

arrow Ətraflı
Zelenski minerallara dair sazişin detallarını açıqladı like
  • 01 May 23:11  
Dünya Zelenski minerallara dair sazişin detallarını açıqladı

Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski amerikalı həmkarı Donald Trampla görü

arrow Ətraflı
Dəsmallardakı bu izlər nə işə yarayır? like
  • 01 May 22:55  
Digərləri Dəsmallardakı bu izlər nə işə yarayır?

İnternetdə son dövrlərdə ən çox müzakirə edilən mövzulardan biri də

arrow Ətraflı
"ABŞ tənəzzül riski ilə üzüzədir" like
  • 01 May 22:38  
Dünya "ABŞ tənəzzül riski ilə üzüzədir"

ABŞ-nin keçmiş Maliyyə naziri Janet Yellen ölkənin tənəzzül riski ilə

arrow Ətraflı